İş Göremezlik Parası Nedir

Ülkemizde kanunlar kapsamında ihtiyacı olan kişilere çeşitli adlar altında yardımlar yapılmaktadır. İş göremezlik parası ya da diğer adı ile rapor parası da bunlardan birisidir. Çeşitli şartlar sağlandığı sürece kişilere geçici iş göremezlik parası ödenir. İş göremezlik parasının oranları kişilerin son aldıkları maaşlara göre değişiklik göstermektedir.

İş Göremezlik Parası Nedir?

İş göremezlik parası ya da diğer bir adı ile rapor parası, istirahat halinde bulunan sigortalı kişiye işten uzak kaldığı günler için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen parasal yardım olarak tanımlanabilir. Sigorta kapsamında çalışan kişiler, iş kazası, analık ve hastalık gibi sebeplerden dolayı rapor aldıklarında kendilerine SGK tarafından rapor parası ödenir.

İş göremezlik parası analık hallerinde de verilmektedir. Bilindiği gibi doğum öncesinde 8 ve doğum sonrasında 8 hafta olmak üzere doğum yapan kişilere doğum izni verilmektedir. Çoğul gebeliklerde bu süre daha da uzayabilmektedir. İşte bu süreler için de anneler ya da eşinin doğum yapmasından dolayı babalık izni almış olan kişiler, iş göremezlik parası alırlar.

İş Göremezlik Parası Alma Şartları

İş göremezlik parasını alabilmek için bazı şartların sağlanması gerekmektedir. Eğer şartlar sağlanmazsa Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından iş göremezlik parasının ödenmesi yapılamaz. İş göremezlik parası alma şartları hastalık nedeni ile, analık sebebi ile ve iş kazası nedeni ile alınması gerektiği zaman gereken şartlar değişkenlik gösterebilmektedir. Buna göre iş göremezlik parası alma şartlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Hastalıktan dolayı iş göremezlik yani rapor parasının ödenmesi için; sigortalı kişinin rapor aldığı tarihten önceki son 1 sene içerisinde en az 90 günlük sigorta priminin yatırılmış olması gerekmektedir.
• Analık nedeni ile iş göremezlik parası alabilmek için, annenin doğum yaptığı tarihten önceki son 1 sene içerisinde en 90 günlük sigorta priminin ödenmiş olması gerekmektedir.
• İş kazası nedeni ile iş göremezlik parası alabilme sırasında 90 günlük sigorta primi ödenmesi şartı aranmamaktadır. Bunun için kişinin önceden yapılmış olan sigorta tescilinin olması yeterlidir. İş kazası nedeni ile iş göremezlik parası almak isteyen kişinin bir günlük sigortası olsa bile iş göremezlik parası alabilir.

İş Göremezlik Parası Nasıl Hesaplanır?

İş göremezlik parası alma sırasında önemli olan konulardan bir diğeri de iş göremezlik parasının nasıl hesaplandığıdır. Hastalıktan dolayı, analıktan dolayı ve iş kazasından dolayı alınan iş göremezlik paralarının hesaplanma şekilleri farklıdır ve şu şekilde hesaplanmaktadır:

• Hastalık sebebi ile iş göremezlik parasının hesaplanması sırasında, rapor alınmış olan tarihten önceki en son 3 aylık brüt kazancın toplamı son 3 ayın toplam gün sayısına bölünmektedir. Eğer kişi ayakta tedavi oluyorsa bulunan sonucun 2/3'ü, yatarak tedavi oluyorsa 1/2'si iş göremezlik parası olarak ödenir.
• Analık sebebi ile iş göremezlik parasının hesaplanması sırasında, doğum yapıldığı tarihten 3 ay önceki brüt kazanç son 3 ayın toplam gün sayısına bölünmektedir. Eğer anne ayakta tedavi ediliyorsa 2/3'ü, yatarak tedavi ediliyorsa 1/2'si iş göremezlik parası olarak ödenmektedir.
• İş kazası nedeni ile iş göremezlik parası alma sırasında, iş kazası sebebi ile rapor alımından 3 ay önceki brüt kazanç son 3 ayın gün sayısına bölünmektedir. Eğer kişi ayakta tedavi oluyorsa 2/3'ü, yatarak tedavi ediliyorsa 1/2'si iş göremezlik parası olarak ödenmektedir. Eğer kişinin son 3 aylık kazancı yoksa çalışmış olduğu gün sayısının ortalaması alarak iş göremezlik parası hesaplanır.

İş Göremezlik Parası İçin Müracaat Nasıl Yapılır?

İş göremezlik parası için müracaatların nasıl yapılacağı da önemlidir. 4/a ve 4/b kapsamında çalışan kişilerin iş göremezlik parası almaları için başvuruları elektronik ortamda yapılmaktadır. 4/a sigortalısı olanlar, iş göremezlik ödeneği alabilmek için ilk olarak işyerinde o süre içerisinde çalışamadıklarına dair bildirimde bulunmalıdır. 4/b sigortalısı olanlarınsa, rapor süresi içerisinde çalışmadıklarına dair bildirimi Sosyal Güvenlik Kurumu'na yapmaları gerekmektedir.

İş Göremezlik Parası Nasıl Ödenir?

İş göremezlik paraları Temmuz 2012'den itibaren Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası'nın şubeleri aracılığı ile ödenmektedir. Yapılan son düzenlemeler ile de iş göremezlik parası ödemeleri kişilerin tanımlanmış olan banka hesaplarına gönderilmektedir ve gönderildiğinde de tanımlanmış olan cep telefonlarından kısa mesaj yolu ile bilgilendirilmektedir.