Maaşı Ödenmeyen Çalışan Ne Yapmalı?

Çalışanların emeğinin karşılığı olan en temel unsurlardan biri maaştır. Ancak bazen işverenler maaşları zamanında ödemekte zorlanabilirler veya hiç ödemeyebilirler. Maaşı ödenmeyen bir çalışanın karşılaştığı zorluklar sadece maddi değil, aynı zamanda duygusal ve hukuki açıdan da büyük endişelere yol açabilir. Bu yazıda, maaşı ödenmeyen çalışanların karşılaşabileceği sorunları ve çözüm yollarını ele alacağız. Hem işçilerin hem de işverenlerin bu konuda bilinçli olması ve haklarını bilmesi son derece önemlidir.

Maaş ne zaman ödenmeli?

Çalıştığınız iş stiline ve firmaya göre değişmektedir. İmzaladığınız iş sözleşmesinde belirtilir. Âmâ genel olarak bu konuyla ilgili üç temel ödeme sıklığı söyleyebiliriz.
 

 a. Aylık Maaşlar: Çoğu çalışan aylık maaş almaktadır. Maaşlar ayın belirli günlerinde ödenir bu tarihleri firmalar belirlemektedir.
 

b. Haftalık Maaşlar: Bazı firmalar haftanın belirlenen bir gününde haftalık ödeme gerçekleştirmektedir.
 

c. Üç Aylık veya Dört Aylık Maaşlar: Sözleşmede belirtilen tarih üzerine bazı maaşlar üç-dört aylık şekilde ödenmektedir.
 

Maaşlar bu ödeme sıklıklarında değişmektedir. Anlaştığınız şirketin sisteminde veya imzaladığınız sözleşmede, insan kaynaklarının bilgisi ile öğrenebilirsiniz.
 

İşveren Maaşı Ne Kadar Süre Geciktirebilir?

Şirketlere göre değişir anlayışı burada söz konusu değildir. 4857 sayılı İş Kanunu madde34 uyarınca mücbir bir neden olmaksızın işverenin maaşı en geç 20 gün içerisinde yatırması gerekmektedir. Yasal olarak kısacası maaş ödemeleri 20 gün geciktirilebilir.

Eleman.net Maaş Hesaplama Robotu ile maaşınızı netten brüte, brütten nete çevirin. Brüt maaşınızdan yapılan yasal kesintileri öğrenin. Yasal kesintilerin toplamını hesaplayın. Hesaplama yöntemleri hakkında detaylı bilgi alın.
 

Maaşını Alamayan Çalışan Ne Yapmalı?

Maaşınızı alamadığınız vakitlerde şu adımları izleyebilirsiniz. Fakat bu adımları izlerken kişi bilirkişilerden yardım alır ve yerel yasalara dikkat ettiği takdirde daha iyi sonuç alırsınız.

a. İşverenle İletişime Geçmek: İşverenle doğru iletişime geçerek maaş ödemesi durumunu sormalısınız. Hata veya gecikmeden kaynaklı bir problem ise çözüme kavuşacaktır.
 

b. İş Kanunu ve Sözleşme Hükümlerini Kontrol Etmek: Ödemeniz yatana kadar veya geciktiğini düşündüğünüz anda çalışma sözleşmenizi kontrol edebilirsiniz. Bu şekilde sizin ve işverenin haklarını bilinçli şekilde öğrenmiş olursunuz.
 

c. İşçi Sendikası veya Meslek Odasıyla İletişime Geçmek: Eğer bir işçi sendikası veya meslek odasına üyeyseniz, maaş ödememe durumunda onlarla iletişime geçerek tavsiye alabilirsiniz.
 

d. İş Mahkemesine Başvurmak: Maaşın ödenmemesi durumunda iş mahkemelerine başvurarak yasal süreçleri inceleyebilir ve avukattan destek alabilirsiniz.
 

e. Resmi Şikayette Bulunmak: İlgili devlet kurumlarına (Çalışma Bakanlığı veya İş Denetleme Kurumu) resmi şikayette bulunmak maaşın ödenmemesi durumunda yasal haklarınızın korunmasına yardımcı olacaktır.

Maaşını Alamayan Çalışan İşi Bıraktığında Tazminat Alabilir mi?

İş kanunu hükümlerince işçinin maaşını alamaması durumunda işverenin iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatını ve ihbar tazminatını talep edebilmektedir. Sözleşmenin feshi, kıdem ve ihbar tazminatlarından bahsedecek olursak;
 

a. İş Sözleşmesinin Feshi: Maaşınızı alamadığınız taktirde haklı bir neden olarak kabul edilir ve iş sözleşmesini feshedilebilirsiniz.

b. Kıdem Tazminatı: Kıdem tazminatı, sizin aynı işverenle olan hizmet süresine göre hesaplanan bir tür tazminattır. Sizin işten ayrılmanız veya işveren tarafından işten çıkarılmanız durumunda, size ödenir. Çalıştığı her tam yıl için hesaplanır ve işçinin brüt maaşına göre belirlenir. Ancak, işçinin haklı bir nedenle işten çıkarılması durumunda kıdem tazminatı alır.

c. İhbar Tazminatı: İhbar tazminatı ise, işverenin size işten ayrılma tarihinden itibaren belirli bir süre öncesinden yazılı olarak bildirimde bulunmaması veya bildirimi yerine getirmemesi durumunda ödenen tazminattır. İhbar süresi sizin çalıştığınız süreye göre değişiklik gösterebilir. İhbar tazminatı, işçinin işten ayrılma nedenine bakılmaksızın işverenin ihbar süresine uymaması durumunda ödenir.

Bu tazminatlar, işçi haklarını korumak ve işten ayrılma durumlarında işçiye maddi destek sağlamak amacıyla yasal olarak belirlenmiştir. İşveren, işçinin kıdem tazminatını ve ihbar tazminatını işten ayrılma veya çıkarılma durumunda ödemekle yükümlüdür.

Maaşını Alamayan Çalışanları İlgilendiren Örnek Yargıtay Kararları

Genel olarak ele aldığımız bu başlıkların Yargıtay kararlarından örneklerle açıklayacak olursak bu örnekleri gösterebiliriz;
 

T.C. Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 2021/8409 E.  2021/14220 K.:

 Fesih tarihinde ödenmeyen fazla mesai ücretinin bulunduğu anlaşılır ise iş sözleşmesinin işçi tarafından feshinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24/II-e maddesi uyarınca haklı sebebe dayandığı kabul edilerek kıdem tazminatı alacağının da kabulüne karar verilmesi gerektiği…
 

T.C. Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 2021/633 E. 2021/4041 K.:

Davacının davalı işveren aleyhine Sosyal Güvenlik Kurumu’na şikayette bulunduğu sabit olmakla ve davacının ödenmeyen fazla mesai alacağının varlığı dikkate alınarak davacının fesihte haklı olduğu değerlendirilerek kıdem tazminatına hükmedilmesi gerekirken Mahkemece yazılı şekilde reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
 

T.C. Yargıtay 22.Hukuk Dairesi 2013/25969 E. 2014/6044 K.:

4857 sayılı Kanun’un 34. maddesinde, “Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır. Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” denilmiştir.