Üniversiteden Mezun Olmadan Yüksek Lisans Yapılır mı?

05-08-2025

Yüksek lisans eğitimi, lisans eğitimini tamamlayan bireylerin akademik ya da mesleki anlamda uzmanlaşmak istedikleri bir üst öğrenim düzeyidir. Ancak üniversite mezuniyetinin tamamlanmadan bu programa katılmak mümkün müdür? Bu soruya yanıt arayanlar için rehber niteliğinde bir yazı hazırladık.

Üniversiteden Mezun Olmadan Yüksek Lisans Yapılabilir Mi?

Kısa ve net yanıt: Hayır, yapılamaz. Ülkemizde ve dünyadaki üniversitelerin büyük çoğunluğunda yüksek lisans başvuruları için lisans mezunu olma şartı aranır. Ancak bazı durumlarda, mezuniyet aşamasında olan öğrenciler de başvuru yapabilir.

Bu durum, şu anlama gelir:

Henüz diplomanız elinizde olmayabilir,
Ama mezuniyet için tüm derslerinizi tamamlamış ve sadece mezuniyet işlemleriniz kalmışsa,
Geçici mezuniyet belgesiyle yüksek lisans başvurusunda bulunabilirsiniz.

Aynı Anda İki Farklı Üniversitede Yüksek Lisans Yapılır mı?

Bu soru, özellikle akademik kariyer hedefleyenlerin sıkça sorduğu bir sorudur.

Tezli yüksek lisans: Aynı anda iki farklı üniversitede yapılması mümkün değildir.

Tezsiz yüksek lisans: Tezli programda okurken bir yandan tezsiz yüksek lisans programına başvurarak aynı dönemde eğitim alabilirsiniz.

Buradaki temel fark, tezli programın yoğun akademik araştırma ve proje gerektirmesi, buna karşılık tezsiz programın daha uygulamalı ve kısa süreli olmasıdır.

Yüksek Lisans İçin Mezun Olmak Şart mı?

Yüksek lisans programına kayıt yaptırabilmek için mezuniyet belgesi şarttır. Ancak üniversitelerin başvuru kılavuzlarında yer alan "mezun durumda olmak" ibaresi şunu ifade eder: Eğer başvuru döneminde mezuniyetiniz kesinleşmediyse ama yaz döneminde mezun oluyorsanız, başvuru yapabilirsiniz. Kabul almanız hâlinde kayıt döneminde mezuniyet belgenizi sunmanız gerekir.

Araştırma Görevlisi Olmak İçin Yüksek Lisans Gerekli mi?

Genel kanının aksine, araştırma görevlisi olmak için her zaman yüksek lisans yapmış olmak şart değildir. Ancak birçok üniversite, araştırma görevlisi alımında "tezli yüksek lisans yapıyor olmak" gibi koşullar koyabilir. Bu nedenle, başvurduğunuz üniversitenin ilan detaylarını dikkatle incelemeniz gerekir.

Yüksek Lisans Yaparken Öğrencilere Para Verilir mi?

Devlet üniversitelerinde yüksek lisans öğrencilerine doğrudan bir maaş ödemesi yapılmaz. Ancak bazı durumlarda yüksek lisans öğrencileri şunlardan gelir elde edebilir:

TÜBİTAK ya da üniversite içi projelerde bursiyerlik
Akademik asistanlık görevleri
Özel burs ve destek programları

Bu tür kaynaklara başvurarak maddi destek almak mümkündür.

Yüksek Lisans Ders Saatleri Nasıldır?

Yüksek lisans ders saatleri, tamamen üniversitenin ve bölümün kararına bağlıdır.
Genellikle:

Gündüz çalışanlar için akşam saatleri,
Akademik hedefi olanlar için ise gündüz saatleri tercih edilebilir.

Ders programı haftalık olarak belirlenir ve dönem başlarında ilan edilir.

“Master” ve “Yüksek Lisans” Aynı Şey mi?

Master kelimesi İngilizce'de "yüksek lisans" anlamına gelir.
Her iki terim de akademik anlamda lisans eğitiminden sonra gelen eğitimi ifade eder. Ülkemizde bu eğitim genellikle 2 yıl sürer ve tezli veya tezsiz olarak ikiye ayrılır.

Tezli Yüksek Lisans Paralı mı?

Devlet üniversitelerinde tezli yüksek lisans programları ücretsizdir.

Vakıf (özel) üniversitelerinde ise ücretlidir, ancak burs imkânları sunulabilir.

Bu nedenle tercih edeceğiniz üniversiteye göre ücret politikası değişiklik gösterecektir.

Üniversiteden mezun olmadan yüksek lisansa başvurabilir miyim?
Sadece mezun olabilecek durumdaysanız başvurabilirsiniz. Ancak kayıt için mezuniyet belgesi gereklidir.

Tezli ve tezsiz yüksek lisans aynı anda yapılabilir mi?
Tezli bir programa devam ederken bir tezsiz programa da kayıt yaptırabilirsiniz. Ancak iki tezli program aynı anda yapılamaz.

Yüksek lisans yaparken devletten burs alabilir miyim?
Devlet doğrudan burs vermez; ancak TÜBİTAK, YÖK ve bazı üniversiteler çeşitli burslar sağlayabilir.

Master ile yüksek lisans arasında fark var mı?
Master ve yüksek lisans aynı eğitimi ifade eder.

Eğer üniversite eğitiminizin son dönemindeyseniz ve mezuniyetiniz yaklaşıyorsa, yüksek lisans programlarını araştırmaya şimdiden başlayabilirsiniz. Ancak kayıt işlemleriniz için resmî mezuniyet belgeniz mutlaka gerekir.