Ayşe Şasa, Türk sinema tarihine adını altın harflerle yazdıran, derinlikli senaryolarıyla Yeşilçam’a yön veren ve aynı zamanda yaşadığı psikolojik zorluklarla mücadele ederek ilham kaynağı olan bir yazardır. Peki, Ayşe Şasa kimdir, nerelidir, ne iş yapmıştır ve şizofreni ile nasıl baş etmiştir? Bu yazımızda hem Ayşe Şasa’nın hayatına hem de onun bıraktığı entelektüel mirasa yakından bakıyoruz.
1 Şubat 1941’de İstanbul Amerikan Hastanesi’nde doğan Ayşe Şasa, hem Çerkez hem de Güneydoğu Anadolu kökenli bir ailenin çocuğuydu. Varlıklı bir çevrede büyüse de, çocukluk yılları yalnızlık ve içsel çatışmalarla geçti. Dadılarla, mürebbiyelerle büyüyen Şasa, bu dönemi “çok yalnız ve bedbaht bir çocukluk” olarak tanımlar.
İlkokulu Aydın İlkokulu’nda, liseyi ise Arnavutköy Amerikan Kız Koleji'nde (günümüzdeki Robert Koleji) tamamlayan Ayşe Şasa, burada geçirdiği yıllarda entelektüel bir uyanış yaşadı. Lisede çıkardığı Çiftehavuzlar Postası isimli dergi ile yazarlığa ilk adımını attı. Kısa bir süre Robert Koleji’nin İdari Bilimler bölümüne devam ettiyse de, eğitimini yarım bırakıp sanata yönelmeye karar verdi.
Ayşe Şasa’nın sinemaya olan ilgisi lise yıllarında başladı. 1959’da yazdığı Yaşadığımız Yıllar isimli tiyatro eseriyle dikkat çeken Şasa, 1963 yılında Atıf Yılmaz’ın asistanı olarak sinema dünyasına ilk profesyonel adımını attı.
Hayatında büyük değişim yaratan olaylardan biri ise yazar Kemal Tahir ile tanışması oldu. Tahir’in sözleri ve yönlendirmeleri, Şasa’nın sinemaya ve hayata bakış açısını kökten değiştirdi.
1960’lı yıllardan itibaren Yeşilçam’da aktif şekilde çalışan Ayşe Şasa, toplumsal gerçekçiliği ön planda tutan senaryolarıyla tanındı. En bilinen senaryoları şunlardır:
Bu eserlerle hem dönemin sosyopolitik yapısını irdeledi hem de Türk halkının duygularına tercüman oldu.
1980’li yıllarda ağır bir psikolojik bunalıma giren Ayşe Şasa’ya şizofreni teşhisi kondu. Yaklaşık on yıl süren inziva döneminde sinemadan tamamen uzaklaştı. Bu süreçte Londra’da tedavi gördü. Düşünür Şerif Mardin’in hediye ettiği İbnü’l Arabi’nin Fusüsu’l Hikem eseri, onun manevi dönüşümünün başlangıcı oldu. Şasa, bu dönemden sonra İslam’a ve tasavvufa yönelerek hem zihinsel hem de ruhsal olarak iyileşti.
Üç evlilik yapan Ayşe Şasa’nın ikinci eşi ünlü yönetmen Atıf Yılmaz, üçüncü eşi ise senarist Bülent Oran’dı. Oran, onun en zor dönemlerinde yanında olan kişiydi. Evlilikleri, onun eserlerine ve yaşam anlayışına da doğrudan yansıdı.
Sinemanın yanı sıra yazın alanında da derin izler bırakan Ayşe Şasa, özellikle otobiyografik ve düşünsel eserleriyle öne çıkmıştır:
Bu eserlerde hem sinema üzerine düşüncelerine hem de ruhsal dönüşüm sürecine dair içten anlatımlara yer vermiştir.
Ayşe Şasa, hayatının son yıllarını İstanbul’da geçirerek evini bir entelektüel buluşma noktası haline getirmiştir. 16 Haziran 2014’te zatürre nedeniyle hayatını kaybeden Şasa, Sahrayıcedid Mezarlığı’na defnedildi. Ardında sinema, düşünce ve edebiyat alanında unutulmaz bir miras bıraktı.
Ayşe Şasa kimdir?
Ayşe Şasa, Türk sinemasının önde gelen senaristlerinden biridir. Aynı zamanda yazar ve düşünür olarak da önemli eserler vermiştir.
Ayşe Şasa’nın mesleği nedir?
Ayşe Şasa’nın ana mesleği senaristliktir. Ayrıca yazar, entelektüel ve düşünür kimliğiyle de tanınır.
Ayşe Şasa hangi filmlerin senaryosunu yazmıştır?
Başlıca eserleri arasında Ah Güzel İstanbul, Battal Gazi Destanı, Utanç ve Gramofon Avrat yer almaktadır.
Ayşe Şasa şizofreni hastalığıyla nasıl başa çıktı?
On yıllık bir inziva döneminin ardından, İslam tasavvufuna yönelerek ruhsal bir dönüşüm geçirdi. Bu süreçte İbnü’l Arabi gibi düşünürlerden etkilendi.
Ayşe Şasa’nın kitapları nelerdir?
Yeşilçam Günlüğü, Delilik Ülkesinden Notlar, Bir Ruh Macerası ve Şebek Romanı en bilinen kitaplarıdır.
Siz de aklınızdaki soruları sorabilir, konuyla ilgili fikirlerinizi paylaşabilirsiniz.
Bu haber için yorum bulunmamaktadır.
eleman.net'te her gün yüzlerce yeni iş ilanı yayınlanıyor. Hayalindeki işe başlamak için özgeçmiş oluştur ve sana en uygun ilanlara başvur.
Hemen Özgeçmiş OluşturBu siteyi kullanmadan önce verileriniz hakkında aydınlatma metnini, gizlilik ve üyelik koşullarını inceleyebilirsiniz.