Rıza Pehlevi Kimdir? Mesleği Nedir?

Rıza Pehlevi, İran’ın devrik lideri Şah Muhammed Rıza Pehlevi’nin en büyük oğludur. 1960 yılında Tahran’da dünyaya gelen Pehlevi, devrim öncesi dönemde İran tahtının varisi olarak yetiştirildi. Ancak 1979 yılında gerçekleşen İran İslam Devrimi, hem ailesinin iktidarını sona erdirdi hem de onun kaderini kökten değiştirdi.

Günümüzde Rıza Pehlevi, İran monarşisinin sürgündeki temsilcisi olarak tanınmakla birlikte, aynı zamanda bir siyasi aktivist ve demokrasi yanlısı figür olarak uluslararası kamuoyunda dikkat çekiyor.

Mesleği ve Eğitim Hayatı

Rıza Pehlevi, gençlik yıllarında ABD’ye giderek avcı uçağı pilotluğu eğitimi aldı. Ancak bu eğitim süreci, 1979 devrimi nedeniyle yarıda kaldı. Ailesiyle birlikte ülkesini terk eden Pehlevi, o tarihten bu yana ağırlıklı olarak ABD’de sürgün hayatı yaşamaktadır.

Askeri eğitim almasına rağmen aktif bir ordu mensubu ya da pilot olarak görev yapmamış; bunun yerine politikaya yönelmiştir. Bugün kendisini “İran halkı için laik, demokratik bir gelecek savunucusu” olarak tanımlar.

Sürgün ve Siyasi Mücadele

1979’dan sonra monarşi yıkıldı, Pehlevi ailesi İran’dan sürüldü. Rıza Pehlevi, İran tahtının en büyük varisi olarak ailesinin başı haline geldi. Ancak bu konum semboliktir; herhangi bir resmi siyasi ya da yönetsel gücü bulunmamaktadır.

Sürgünde geçen yıllarda özellikle demokratik muhalefet hareketlerine destek vermiştir. İran'daki mevcut rejimi eleştiren söylemleriyle tanınan Pehlevi, Batı’da bazı gruplar tarafından İran’ın “alternatif lideri” olarak görülmektedir. Ancak İran halkı nezdinde etkisi sınırlı kalmıştır.

Aile Trajedileriyle Dolu Bir Hayat

Sürgün hayatı Rıza Pehlevi için sadece siyasi bir mücadele değil, aynı zamanda ağır kişisel kayıplar anlamına da gelmiştir. Küçük erkek kardeşi Ali Rıza Pehlevi, 2011 yılında 44 yaşında intihar ederek hayatına son verdi. Aynı şekilde kız kardeşi Leila Pehlevi de 2001 yılında hayatını kaybetti. Bu trajediler, Pehlevi hanedanının giderek yalnızlaştığını gözler önüne serdi.

Monarşinin Gölgede Kalan Prensi

Rıza Pehlevi, bugün birçok kişi için artık tarihe karıştığı düşünülen bir hanedanın yaşayan temsilcisi konumundadır. Her ne kadar geçmişte büyük bir imparatorluğun varisi olarak yetiştirilmiş olsa da, şu anki yaşamı sürgünde bir siyaset yorumcusu ve muhalif lider adayı kimliğiyle şekillenmektedir.