Psikomotor Motor Testi Nedir, Nasıl Yapılır?

Psikomotor testi, bireylerin zihinsel süreçler ile fiziksel hareketleri eşgüdüm içinde kullanma yeteneklerini ölçen uygulamalı bir değerlendirme yöntemidir. Bu testler, özellikle el-göz koordinasyonu, refleks hızı, dikkat düzeyi, denge, motor beceri, ince motor kontrol ve çoklu görevleri yönetme kapasitesi gibi yeteneklerin ölçülmesini amaçlar. Psikomotor beceriler, hem zihinsel hem de fiziksel olarak hızlı ve doğru tepkiler gerektiren işlerde oldukça önemlidir.

Özellikle İHA pilotluğu, hava trafik kontrolü, pilotaj, askeri personel seçimi, polis alımları, ambulans şoförlüğü, makinistlik ve teknik operasyon gibi kritik alanlarda psikomotor testlerinden geçmek bir zorunluluktur. Çünkü bu mesleklerde anlık karar verme, hızlı tepki gösterme ve koordineli hareket edebilme hayati önem taşır.

Psikomotor Testi Kimlere Yapılır?

Psikomotor testi aşağıdaki adaylar için uygulanır:

İHA Pilotu adayları: İHA'ların güvenli şekilde kullanılabilmesi için refleks, dikkat ve koordinasyon ölçümü yapılır.

İHA Teknik Personeli adayları: Uçuşa hazırlık, bakım ve onarım süreçlerinde teknik ve motor becerileri üst düzeyde olması gereken kişiler test edilir.

Pilot adayları: Sivil ve askeri pilotluk eğitimlerine başlamadan önce psikomotor yeterlilik aranır.

Hava Trafik Kontrolörü adayları: Eş zamanlı çoklu işlem yapabilme ve dikkat seviyesini ölçmek için yapılır.

Polis, jandarma, asker adayları: Özellikle özel harekât, helikopter pilotluğu gibi alanlarda psikomotor test zorunludur.

Ağır vasıta ve ambulans şoförleri: Araç kullanımı sırasında anlık refleks ve dikkat düzeylerinin ölçülmesi amacıyla psikomotor test istenebilir.

Makine operatörleri, raylı sistem çalışanları: Zorlu çalışma koşullarında doğru motor tepkileri verebilmek için test uygulanır.

Bu da ilginizi çekebilir: MSÜ Taban Puanları ve Başarı Sıralaması

Psikomotor Testi Aşamaları Nelerdir?

Psikomotor testi, adayın bilişsel ve fiziksel becerilerini ölçen farklı aşamalardan oluşur. Özellikle Hava Harp Okulu adayları için uygulanan psikomotor testinde 6 temel aşama bulunmaktadır:

1. Artı Testi

• Joystick ve pedal kullanılarak yapılır.
• Ekranın ortasında bir artı işareti ve küçük bir kırmızı top bulunur.
• Adayın görevi, dengesiz hareketler sergileyen topu artı işareti içinde tutmaktır.

2. Nehir Testi

• Sadece joystick ullanılır.
• Ekrandan yukarıdan aşağıya kırmızı toplar düşer.
• Adayın elindeki beyaz topu bu kırmızı topların arasından geçirerek kırmızıları beyaza dönüştürmesi gerekir. Başarı oranı puanla değerlendirilir.

3. 6 Gösterge Testi

• 6 farklı göstergeye ilişkin bilgiler verilir.
• Toplamda 15 soru sorulur ve adayın 10 dakikası vardır.
• Verilen göstergelere göre uçağın durumunu şıklar arasından bulması beklenir.

4. Gösterge Testi

• 60 sorudan oluşur ve çözüm süresi 18 dakikadır.
• Her soruda iki gösterge gösterilir, adaydan bu göstergelere göre uçağın dış görünümünü belirlemesi istenir.

5. Hafıza Testi

• Ekranda 5 saniye boyunca bir sayı gösterilir.
• Adaydan bu sayıyı doğru şekilde hatırlayıp yazması beklenir.
• Sayılar 7 haneli başlayıp 12-13 haneye kadar çıkar.

6. Dikkat Testi

• 9x9'luk bir matris verilir.
• Karelerin içine yıldızlar (normal iş) veya oklar (acil iş) yerleştirilmiştir.
• Normal iş için sadece koordinat (örneğin 34), acil iş için koordinatın başına 0 eklenerek (örneğin 034) yazılması gerekir.

Bu testler, adayların dikkat, hafıza, refleks, koordinasyon ve stres altında doğru karar verme yeteneklerini ölçer.

Psikomotor Testlerinde Başarı Kriterleri

Başarılı olabilmek için adayların:

• Dikkat sürekliliği sağlaması,
• Anlık değişimlere hızlı ve doğru tepki verebilmesi,
• El-göz koordinasyonunu doğru kullanabilmesi,
• Stres altında hata yapmaması,
• Çoklu görevleri eş zamanlı ve hatasız yürütebilmesi gerekir.

Başarısız olan adaylar, genellikle değerlendirme sürecinde elenir ya da yeniden eğitim almaları istenir. Özellikle İHA pilotu ve İHA teknik personeli alımlarında psikomotor testi, adayın mesleki başarısının temel göstergelerinden biri olarak kabul edilir.