Personelin İşletmeye Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Çalıştırılan her personel için işçinin net ücretinin dışında işverenin karşıladığı bazı giderler vardır. Bunlar yasalar ile belirlenmiş olup işverenin karşılamaya yükümlü bırakılmış olduğu ödemelerdir. Bu yüzden personel çalıştırmak isteyen işverenler işçi maliyeti hesaplama konusunda detaylı bilgi sahibi olmak için araştırmalar yapar. Genel anlamda işverenin, işçinin net maaşı dışında ödemesi gereken yan edimler arasında vergiler ve diğer kesintiler bulunur. Her yıl değişen vergi ve kesinti oranları kafa karıştırdığı için işverenler de sıklıkla karşılamaya mecbur olduğu ”net maaş nedir?”, “brüt maaş nasıl hesaplanır?” gibi sorulara cevap aramaya başlar.

​

Bir İşçinin Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Bir işveren, işçiye ödemesi gereken net maaşın dışında bazı giderlere de sahiptir. İşverenin kesintiler yapılmadan önce işçi için harcadığı meblağa brüt ücret denir. Brüt ücret temel olarak;

Brüt Maaş = Net Maaş + (SGK İşçi Primi + İşsizlik Primi) + Gelir Vergisi + Damga Vergisi şeklinde hesaplanır. Bunun dışında işveren, SGK işveren payını da karşılamakla yükümlüdür. SGK işveren payı, sürekli değişmekle beraber güncel olarak aylık ücretin %20,5’idir. Bu kapsamda işverenler için asgari ücretli bir işçi maliyeti 2023 yılında en az 15.762,04 TL’ye tekabül eder.

Brüt Maaş Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Öncelikle “Brüt maaş nedir?” sorusuna cevap vermek gerekirse; brüt maaş, çalışana verilen ücretin sigorta, kesintiler ve vergilendirilmeleri yapılmadan önceki net haline brüt ücret denilir. Basitçe brüt maaş hesaplama yöntemini açıklamak gerekirse çalışanın bordrosunda yer alan net maaş, SGK primi, işsizlik primi, gelir vergisi ve damga vergisi toplanarak brüt maaş bulunabilir. Örneğin net maaşı 10.000,00 TL olan ve maaşındaki kesintilerin toplam tutarı 3.000,00 TL olan çalışanın brüt maaşı 13.000,00 TL’dir.

Net Maaş Nasıl Hesaplanır?

Net maaş, brüt maaş üzerinden tüm kesintiler yapıldıktan sonra işçinin eline geçen ücrete denir. Personelin brüt maaşından SGK primi, işsizlik sigortası, gelir vergisi, ve damga vergisi tutarları kesildiğinde ortaya çıkan tutar net maaş hesaplama sonucunu verir.

SGK Primi Nasıl Hesaplanır?

SGK primi, çalışanların devletin sağladığı sosyal güvencelerden yararlanabilmek için devlete ödedikleri meblağdır. SGK primi hesaplanırken kullanılan çarpanlar her yıl değişmekle birlikte 2023 yılı için taban ödeme 3.577,00 TL; tavan ödeme ise asgari ücretin 7.5 katıdır. Şirketlerin güncel teşviklerden yararlanmadığı durumda, çalışanın brüt maaşının %37,5’i oranında SGK primi kesintisi yapılır.

İşsizlik Primi Nasıl Hesaplanır?

İşsizlik sigortası, işyerinde çalışanların kendi talebi dışında işten çıkarıldıkları durumda devlet tarafından belirli miktarda maaş almalarını sağlayan sigorta çeşididir. Brüt ücretten kesilen bu tutar sigortalının prime esas aylık brüt kazancı üzerinden %1 işçi payı, %1 işveren payı ve %1 devlet payından hesaplanır.

Gelir Vergisi Tutarı Nasıl Hesaplanır?

Bu kesinti gelir vergisi matrahı ve gelir vergisi oranının çarpılması ile elde edilir. Gelir vergisi matrahı, çalışanın gelirinden genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası payı gibi kesintiler yapıldıktan sonra ortaya çıkan net tutardır.

Damga Vergisi Tutarı Nasıl Hesaplanır?

Bir sözleşmeyi, resmi ve ibraz edilebilir bir belgeyi imzalayan herkes damga vergisi mükellefidir. Bu oran kanunda ve ilgili yönetmeliklerde açıklanan şekilde her yıl değişiklik gösterir.

Bu da İlginizi Çekebilir: Ofis İçi İletişim: Nasıl Geliştirilir ve Nelere Dikkat Edilmeli?

SGK ve İşsizlik Primi Nasıl Hesaplanır?

SGK ve işsizlik primi, işveren tarafından işçinin brüt ücretinin dışında karşılanması gereken ödeme kalemleridir. SGK priminin bir işçi için işverene maliyeti, %15,5 oranındadır. İşsizlik sigortası primi ise, sigortalının prime esas aylık brüt kazançların üzerinden hesaplanan % 1 sigortalı, % 2 işveren ve %1 Devlet payından oluşur. İsteğe bağlı işsizlik sigortası primi ödeyenlerden ise % 1 sigortalı ve % 2 işveren payı alınır. Özetle örnek bir hesap yapılacak olursa; 2023 yılı için 13.414,50 TL olan asgari ücretli çalışan için, toplamda 2.347,54 TL SGK ve işsizlik primi ödenmelidir.

İşçinin Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Gelir vergisi, işçinin bir yıl boyunca elde ettiği gelirlerden alınan vergiye denir. Belirli tutarda kazanç sağlayan kişiler, bu kazancın vergisini devlete ödemekle yükümlüdür. Bu vergi, Gelir Vergisi Kanunu’nun ilk maddesinde “Gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabiidir. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır.” şeklinde düzenlenmiştir. Bu kapsamda ikametgahı Türkiye’de bulunanlar, bir takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar, resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye’de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup işleri dolayısıyla yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşları bu kanuna tabii olarak gelir vergisi ödemek zorundadır. Gelir vergisi tutarı, ücretli çalışanlar ve ücret dışı çalışanlar için farklı parametrelere göre hesaplanır.

Örnek Personel Maliyeti Hesaplama

Personelin işverene karşı sorumlulukları arasında olan ödemeler her yıl artmaktadır. Bir örnekle inceleyecek olursak, ocak ayında 20.000,00 TL net ücret ile işe aldığınız işçiniz için 26.084, 43 TL brüt ücret; 5.347,31 TL SGK işveren payı (%20,5); 521,69 TL işsizlik sigorta fonu (%2) ile toplamda 31.953,41 TL harcama yapmanız gerekir.

Diğer Eleman Giderleri Nelerdir?

Tüm bu bahsedilen giderler dışında işveren; personel ile yaptığı anlaşmaya göre yol, yemek, servis veya özel sağlık sigortası gibi yan hakları çalışanlarına sunmayı tercih edebilir. İşveren tarafından ödenmesi gereken vergiler ve kesintiler, işçiye yansımıyor olsa da işvereni bir külfet altına sokar. Bu yüzden işverenler hızla değişen işçi maliyeti prosedürlerini sıkça araştırır ve kesin bir bilgiye ulaşmaya çalışır. İşçi maliyeti hesaplama parametreleri her yıl değişmekle birlikte basitçe giderlerin işçinin brüt maaşı, SGK ve işsizlik priminden ibaret olduğunu söylenebilir.