Üniversite Tercihlerinde Yerleşip Gitmeyince Kaç Puan Düşer?

Üniversite sınav sürecinde tercih yapıp bir programa yerleşen ancak kayıt yaptırmayan öğrencilerin en çok merak ettiği sorulardan biri: “Puanım düşer mi?” Bu sorunun cevabı ne yazık ki çoğu zaman evet. Ancak hangi durumda puan düşer, hangi durumlarda düşmez? Bu yazımızda, 2025 yılı güncel üniversite yerleştirme sistemi çerçevesinde bu konuyu detaylıca ele alacağız.

OBP Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

OBP yani Ortaöğretim Başarı Puanı, lise diploma puanınızın 5 ile çarpılmasıyla elde edilir. Örneğin diploma puanı 70 olan bir öğrenci için OBP, 70 x 5 = 350 olur. Bu puan, üniversite yerleştirme puanınıza eklenir.

Ancak bir yükseköğretim programına yerleştiyseniz ve sonraki yıl tekrar sınava giriyorsanız, OBP’niz %50 oranında düşer. Yani aynı örnekten gidersek, 350 olan OBP’niz, bir sonraki yıl 175 olarak hesaplanır.

Tercih Yapıp Yerleşen Ama Gitmeyenler İçin Puan Düşer mi?

Evet, üniversite tercihi yapıp yerleşen ve gitmeyen öğrencilerin OBP puanı bir sonraki sınavda %50 düşer. Bu kural, adayın herhangi bir bölüme yerleşmesiyle birlikte otomatik olarak devreye girer. Kayıt yaptırıp yaptırmamanız fark etmez; önemli olan yerleştirilmiş olmanızdır.

Üniversite Rehberi

Puan Düşüşü Hangi Durumlarda Geçerlidir?

• Lisans programına yerleşip gitmeyenler
• Ön lisans programına yerleşip kayıt olmayanlar
• Yetenek sınavı ile yerleşenler (kayıt yaptırsa da yaptırmasa da)
• Açıköğretim lisans programına yerleşen öğrenciler

Puan Düşüşü Olmayan Durumlar

• Tercih yapıp hiçbir programa yerleşemeyenler
• Diploma alamadığı için kayıt yaptıramayan ve bunu ÖSYM’ye resmi olarak bildiren öğrenciler
• Sınavsız geçiş ile ön lisans programına yerleşen meslek lisesi mezunları
• Açıköğretim ön lisans programına yerleşip kayıt yaptırmayanlar

Puan Düşüşü Sadece Bir Yıl Geçerli!

Puan düşüşü yalnızca bir sonraki sınav yılı için geçerlidir. Yani 2025 YKS’de bir programa yerleştiniz ancak kayıt olmadınız; bu durumda 2026 sınavında OBP’niz düşer. Ancak 2027 sınavına girerseniz, puanınız yeniden tam OBP üzerinden hesaplanır.

OBP Düşüşü Nasıl Hesaplanır?

Diploma puanınız 70 ise:

• OBP: 70 x 5 = 350
• Normal OBP katkısı: 350 x 0.12 = 42
• Yerleşip gitmediğiniz yıl: 350 x 0.06 = 21

Yani 21 puanlık katkı kaybedilmiş olur.

Karar Verirken Nelere Dikkat Edilmeli?

Sadece yerleştirilmiş olmak için tercih yapmayın. İstemediğiniz bir bölüm ya da şehirde üniversiteye yerleşip gitmediğinizde, sonraki yılki sınav performansınıza ciddi bir darbe vurabilirsiniz. 2 yıl beklemek ya da düşük puanla daha az istediğiniz bir bölüme yerleşmek zorunda kalabilirsiniz.

Üniversite tercihi yapıp yerleşmezsem puanım düşer mi?
Hayır, sadece tercih yaptıysanız ve hiçbir bölüme yerleşmediyseniz puanınız düşmez.

Açıköğretim kazandım ama kayıt yaptırmadım, puanım düşer mi?
Eğer açıköğretim lisans programına yerleştirildiyseniz, puanınız düşer. Ön lisans programına yerleştiyseniz ve kayıt yaptırmadıysanız düşmez.

Yetenek sınavıyla bir bölüme yerleştim ama kayıt olmadım. Puanım etkilenir mi?
Evet, yetenek sınavıyla yerleşmiş olmak da puan düşüşüne sebep olur.

OBP puanı sadece bir yıl mı düşer?
Evet. Yerleştirildiğiniz yılın bir sonraki sınav yılına kadar OBP düşer. Sonraki yıllarda düşüş uygulanmaz.

Üniversite tercih süreci, gelecek planlamanızda kritik bir rol oynar. Tercih yaparken yalnızca yerleşmek değil, gerçekten okumak istediğiniz bölümü ve üniversiteyi seçmelisiniz. Aksi halde, puan düşüşü nedeniyle gelecek yıl çok daha zor bir yerleştirme süreci sizi bekleyebilir.

Tercih yapmadan önce puan düşüşü riskini, OBP hesaplamasını ve istediğiniz bölümün gelecekteki etkisini iyi değerlendirin.