Engelli İşçi Çalıştıran İşverene Prim Teşviki

Engelli bireylerin istihdama katılımını desteklemek amacıyla devlet tarafından işverenlere çeşitli teşvikler sağlanmaktadır. 2025 yılı itibarıyla engelli işçi çalıştıran işverenler, hem mali avantajlardan yararlanmakta hem de yasal yükümlülüklerini yerine getirerek yüksek para cezalarından korunmaktadır. Peki, engelli işçi çalıştıran işverenlere yönelik prim teşviki nedir, yasal zorunluluklar nelerdir, vergi avantajları ve cezalara dair tüm soruların cevapları eleman.net İş Rehberi'nde...

Engelli İşçi Çalıştıran İşverene Prim Teşviki

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından uygulanan teşvik kapsamında, işverenin engelli işçiler için ödediği sigorta priminin işveren payı Hazine tarafından karşılanmaktadır. 2025 yılı itibarıyla her bir engelli çalışan için aylık 4.095,87 TL, yıllık ise 49.150,44 TL’ye kadar prim teşviki sağlanmaktadır.

Kimler Yararlanabilir?

• Engelli işçi çalıştıran tüm işverenler (yasal zorunluluğu olsun ya da olmasın)
• Fazladan engelli istihdam eden işverenler
• Engelli işçi çalıştırma yükümlülüğü bulunmayan ama gönüllü olarak istihdam sağlayan işletmeler

Teşvikten hem özel sektör işverenleri hem de 506 sayılı kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki banka ve sigorta sandıklarını da kapsamaktadır.

Engelli İşçi Çalıştırma Zorunluluğu

İş Kanunu’na göre, çalışan sayısı 50 ve üzeri olan özel sektör işverenleri, işyerinde çalışanların en az %3’ünü engelli bireylerden oluşturmakla yükümlüdür. Bu oran kamu kurumlarında %4 olarak uygulanmaktadır.

İşçi Sayısı Nasıl Hesaplanır?

• Belirli ve belirsiz süreli tüm çalışanlar dikkate alınır.
• Kısmi süreli çalışanlar, çalışma sürelerine göre tam zamanlıya çevrilerek hesaplamaya dahil edilir.
• Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri olan işverenler için toplam işçi sayısı esas alınır.

Engelli İşçi Çalıştırmayanlara Ağır Cezalar

Engelli çalıştırma yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverenler, çalıştırmadığı her bir engelli için aylık 30.081 TL idari para cezası öder. Örneğin, üç engelli çalıştırma yükümlülüğü olan bir işveren, yükümlülüğünü yerine getirmezse aylık 90.243 TL ceza ile karşı karşıya kalır. Bu cezalar, engellilerin işgücüne katılımını artırmaya yönelik projelerde kullanılır.

Teşvikten Yararlanma Şartları

• Aylık prim ve hizmet belgeleri yasal süresi içinde SGK’ya verilmelidir.
• İşveren, işçi payına düşen prim ile Hazine dışında kalan kısmı zamanında ödemelidir.
• Gecikme durumunda Hazinece karşılanan tutar için gecikme zammı işverenden tahsil edilir.

Korumalı İşyeri Teşviki

5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun kapsamında, zihinsel ve ruhsal engellilerin çalıştığı korumalı işyerlerinde işveren priminin tamamı Hazine tarafından karşılanmaktadır. Bu durum, daha fazla engelli bireyin işgücüne katılımını teşvik etmektedir.

Vergi İndirimi Avantajı

Engelli çalışanlar, engellilik oranlarına göre gelir vergisi indiriminden yararlanabilirler:

• %40 – 59 engellilik oranı: Aylık 2.400 TL vergi indirimi
• %60 – 79 oranı: Aylık 5.700 TL vergi indirimi
• %80 ve üzeri: Aylık 9.900 TL vergi indirimi

Bu düzenleme sayesinde, engellilik oranı %80’in üzerinde olan bir çalışanın yıllık net gelirinde 17.820 TL artış sağlanmaktadır.

Engelli İşçilerin İŞKUR Üzerinden İstihdamı

Engelli bireylerin istihdamı için İŞKUR aracılığıyla işe alım yapılması zorunludur. Ayrıca, yer altı ve su altı işlerinde engelli işçi çalıştırılamaz. Bu işler, işçi sayısının hesaplanmasında da dikkate alınmaz.

Maluliyeti Kalkan İşçinin Yeniden İşe Alımı

İş kazası ya da hastalık nedeniyle malulen emekli olan ve daha sonra maluliyeti ortadan kalkarak çalışabilecek hale gelen eski çalışan, eski işyerine işe alınmak için başvurduğunda işveren bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Uygun pozisyon bulunmasına rağmen işe alım yapılmazsa, işverene altı aylık ücret tutarında tazminat yükümlülüğü doğar.

Engelli işçi çalıştırmak, yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda hem toplumsal sorumluluğun yerine getirilmesi hem de ekonomik olarak desteklenmiş bir istihdam modeli anlamına geliyor. Devletin sunduğu SGK prim teşviki, vergi indirimi ve çeşitli mali destekler, işverenler için önemli bir avantaj sunarken, aynı zamanda daha kapsayıcı bir iş dünyası için de fırsat yaratıyor.