Vatandaşlık Maaşı Nedir, Kimlere Verilecek?

Vatandaşlık maaşı uygulaması yeniden gündeme geldi. 2023 seçim sürecinde AK Parti tarafından dile getirilen ve Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi kapsamında hayata geçirilmesi planlanan vatandaşlık maaşıyla ilgili detaylar araştırılıyor. Peki, vatandaşlık maaşı nedir, ne anlama geliyor, pilot iller açıklandı mı?

Vatandaşlık Maaşı Nedir?

Vatandaşlık maaşı, devletin sosyal destek mekanizmasını güçlendirmek için geliştirdiği gelir tamamlama odaklı bir sosyal yardım sistemi olarak tanımlanıyor. Amaç; her hanenin asgari refah düzeyine ulaşmasını sağlamak ve gelir adaletsizliğini azaltmak.

CNN Türk canlı yayınına katılan Prof. Dr. Abdulkadir Develi, sistemi şu sözlerle özetledi:

“Devletin sosyal rolü gereği, gelir dağılımındaki uçurumu azaltmak ve vatandaşların asgari refah düzeyine ulaşmasını sağlamak hedefleniyor. Hanenin geliri belirlenen seviyenin altındaysa, bu fark devlet tarafından karşılanacak. Asgari ücret baz alınabilir ya da biraz daha üstünde bir rakam belirlenebilir.”

Sistemin mantığı şöyle işliyor:

• Örneğin gelir sınırı 25 bin TL olarak belirlenirse ve bir haneye aylık 20 bin TL giriyorsa, aradaki 5 bin TL devlet tarafından tamamlanıyor. Bu modele Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi adı veriliyor.
• Vatandaşlık Maaşı Ne Zaman Başlayacak?
• Yeni uygulamanın 2026 yılı içerisinde önce bazı illerde pilot olarak başlatılması planlanıyor.
  Ancak pilot iller henüz açıklanmadı.
• 2026’da yapılacak test sürecinin ardından sistemin Türkiye genelinde yaygınlaştırılması hedefleniyor.

Vatandaşlık Maaşı Ne Kadar Olacak?

Vatandaşlık maaşının miktarı, üzerinde çalışılan modele göre değişiklik gösterecek. Şu anda belirlenmiş net bir tutar bulunmuyor. Sorular ise şöyle:

• Asgari ücret mi baz alınacak?
• Gelir sınırı farklı bir rakam mı olacak?
• Hane nüfusu dikkate alınacak mı?

Prof. Dr. Develi, maaş miktarının önümüzdeki süreçte netleşeceğini belirterek, sistemin istihdama engel olmayacak şekilde tasarlandığını da vurguladı.

Vatandaşlık Maaşı Uygulaması Ne Zaman Başlayacak?

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, TBMM Genel Kurulu’nda 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi görüşmeleri sırasında milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Yılmaz, vatandaşlık maaşıyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

Cevdet Yılmaz, yeni sistemin “Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi (GETAD)” adıyla hayata geçirileceğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Bu sistemin pilot uygulamasını önümüzdeki yıl birkaç ilimizde başlatacağız. 2027 yılında ise ülke genelinde yaygınlaştırmayı planlıyoruz.”

Bu açıklamaya göre vatandaşlık maaşı uygulamasının 2026 yılında pilot illerde, 2027 yılında ise tüm Türkiye’de uygulanması hedefleniyor.

Kimler Vatandaşlık Maaşı Alabilecek?

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, kimlerin bu destekten yararlanabileceğine ilişkin çerçeveyi de paylaştı. Buna göre:

• Belirlenen gelir sınırının altında kalan aileler
• Sosyal yardıma ihtiyaç duyan haneler
• Çalışma hayatından kopmadan destek alabilecek bireyler

vatandaşlık maaşı kapsamına girecek.

Yılmaz, sistemin istihdamdan caydırıcı olmayacağını, aksine sosyal yardımları daha adil ve entegre bir yapıya kavuşturacağını vurguladı.

Vatandaşlık Maaşı Sosyal Yardımları Nasıl Etkileyecek?

Yeni modelle birlikte:

• Sosyal destekler tek bir sistemde toplanacak
• Yardımlar daha şeffaf ve ölçülebilir hale gelecek
• Sosyal yardım alanında yapısal bir reform hayata geçirilecek

amaçlanıyor.

Vatandaşlık Maaşı Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?

Özetle:

• 2026: Pilot uygulama (sınırlı sayıda il)
• 2027: Türkiye genelinde uygulama

takvimi öngörülüyor. Kesin başvuru şartları ve ödeme tutarları ise ilerleyen süreçte resmi olarak açıklanacak.