İstifa Eden Çalışan İşsizlik Maaşı Alabilir mi?

İşsizlik maaşı, çalışanların işten kendi istek ve kusurları dışında ayrılmaları halinde devreye giren önemli bir sosyal güvenlik hakkıdır. Peki, istifa eden bir çalışan bu haktan yararlanabilir mi? İşsizlik ödeneğine hak kazanmak için hem kanuni şartların hem de fesih nedeninin doğru şekilde belirlenmiş olması gerekir.

İşsizlik Maaşına Hak Kazanma Şartları

İşsizlik ödeneği alabilmek için başlıca şartlar şunlardır:

• İşten kendi isteği dışında ayrılmış olmak (işveren tarafından fesih veya haklı nedenle işçinin ayrılması).
• Fesih tarihinden önceki son 120 gün boyunca sigortalı olarak çalışmış olmak.
• Son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmak.
• İşten ayrılışı izleyen 30 gün içinde İş-Kur’a şahsen veya elektronik olarak başvuruda bulunmak.

Bu şartları sağlayan kişiler, işsizlik ödeneği alma hakkına sahip olabilir.

İşsizlik Ödeneğinin Süresi ve Miktarı

Ödeneğin süresi, çalışılan gün sayısına bağlıdır:

• 600 gün prim ödemiş olanlar: 180 gün
• 900 gün prim ödemiş olanlar: 240 gün
• 1080 gün prim ödemiş olanlar: 300 gün

Ödeneğin günlük miktarı, son 4 aylık kazancın ortalamasının %40’ı kadar hesaplanır. Ancak bu miktar, aylık asgari ücretin %80’ini geçemez. 2023 itibarıyla en düşük işsizlik ödeneği aylık 5.325 TL, en yüksek ise 10.650 TL’dir.

Fesih Nedeni İşsizlik Ödeneğinde Belirleyici

İşsizlik maaşı alıp alamayacağınız, işten çıkış kodu ve fesih nedenine doğrudan bağlıdır. İşverenler, çalışan işten ayrıldıktan sonra 10 gün içinde Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi (İAB) ile SGK’ya fesih bildirimini yapmakla yükümlüdür.

• İşveren tarafından haklı bir neden olmaksızın işten çıkarılanlar: işsizlik maaşı alabilir.
• Toplu işçi çıkarma, işyerinin kapanması veya sözleşmenin bitmesi gibi durumlar: ödenek alabilir.
• İşçinin kendi isteği ile istifa etmesi veya ikale sözleşmesiyle ayrılması: ödenek alamaz.

İstifa durumunda, örneğin işçi kendi isteğiyle işten ayrıldığında, kıdem veya ihbar tazminatının ödenmiş olması bile işsizlik ödeneği hakkı kazandırmaz. Bu kişiler ancak mahkeme kararı ile bazı özel durumlarda ödeneğe hak kazanabilir.

İstifa Eden Çalışan İşsizlik Maaşı Alabilir mi?

Özetle,normal koşullarda istifa eden çalışan işsizlik maaşı alamaz. İşsizlik ödeneği, çalışanın kendi kusuru olmaksızın işten ayrılması şartına bağlıdır. İstifa edenlerin ödenekten yararlanabilmesi için, fesih nedeninin işveren veya mahkeme kararıyla haklı nedenle işten ayrıldığı şekilde belgelenmesi gerekir.

İstifa eylemi, haklı fesih gerekçelerine dayanıyorsa kişi işsizlik maaşı alabilir. Bu durumlar, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesi kapsamındadır:

İşverenin maaşı eksik veya geç ödemesi,

Sigorta primlerini yatırmaması,

Ahlak veya iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarda bulunması,

Mobbing (psikolojik baskı) yapılması,

Sağlık ve güvenlik koşullarının tehlikeli hale gelmesi,

Kadın çalışan için doğum sonrası 6 ay ücretsiz izin hakkının verilmemesi,

Evlenen kadın işçinin, evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde istifa etmesi,

Askerlik sebebiyle işten ayrılma,

Emeklilik şartlarını doldurup işten ayrılması…