Hava Trafik Kontrolörü Ne İş Yapar, Nasıl Olunur?

Hava trafik kontrolörleri, hava sahasında emniyetli, düzenli ve hızlı bir hava trafiği akışını sağlamakla görevli profesyonellerdir. Uçakların kalkış, iniş ve seyir sürecinde en güvenli rota üzerinden ilerlemelerini koordine ederler. Hem pilotlarla hem de diğer kontrol merkezleriyle iletişim halinde olarak uçuş emniyetini sağlarlar.

Hava Trafik Kontrolörü Görev ve Sorumlulukları

Hava trafik kontrolörleri, uçuş emniyetini ve trafik akışını düzenli bir şekilde sağlamak adına birçok sorumluluk üstlenir. İşte temel görevlerinden bazıları:

l  Uçuş emniyetini sağlamak ve olası kazaları önlemek

l  Uçakların kalkış ve iniş süreçlerini yönetmek

l  Pilotlara hava durumu, rüzgar durumu ve diğer kritik bilgileri iletmek

l  Uçuş rotalarını belirleyerek, hava sahasında koordinasyonu sağlamak

l  Olası acil durum senaryolarında gerekli yönlendirmeleri yapmak

l  Radyo frekanslarını kullanarak pilotlarla etkili iletişim kurmak

l  Teknik altyapı aksaklıkları ve hava olaylarını raporlamak

Hava Trafik Kontrolörü Olma Şartları

Hava trafik kontrolörü olmak isteyen adayların belirli kriterleri taşıması gerekmektedir. Bu kriterler şu şekildedir:

Temel Gereklilikler:

l  T.C. vatandaşı olmak

l  27 yaşından gün almamış olmak

l  En az dört yıllık bir üniversite bölümünden mezun olmak

l  ICAO Ek-1 Sınıf 3 hükümlerine uygun sağlık raporuna sahip olmak

l  Güvenlik soruşturmasından olumlu sonuç almak

l  Dil yetkinliği: Türkçe ve İngilizceyi akıcı kullanmak, belirgin aksan veya pelteklik olmamak

l  ÖSYM tarafından kabul edilen en az (C) düzeyinde İngilizce yeterlilik belgesi almak

Eğitim ve Sınavlar

l  Hava trafik kontrolörü adayları, şu testlerden başarıyla geçmelidir:

l  Genel yetenek testleri: Algılama, zihinsel matematik, dikkat, üç boyutlu düşünme becerileri

l  Kisilik değerlendirme: Motivasyon, karar verme ve stres yönetimi testleri

l  Bilgisayar destekli seçme programı: Uluslararası standartlara uygun bir değerlendirme

l  Lisans sınavı: En az 70 puan alma zorunluluğu

Hava Trafik Kontrolörü Lisans ve Derecelendirme

Hava trafik kontrolörleri, lisans sahibi olmadan görev yapamazlar.

İşte lisans ve derece alabilmek için gereken şartlar:

- 21 yaşını doldurmuş ve 30 yaşından gün almamış olmak

- Geçerli bir hava trafik kontrolörü lisansına sahip olmak

- Asgari ICAO Seviye 4 düzeyinde İngilizce bilgisine sahip olmak

- Ünite, sektör veya pozisyon değerlendirmelerini başarıyla tamamlamak

- Teorik ve uygulamalı sınavlarda en az 70 puan almak

Hava Trafik Kontrolörü Maaşları

Hava trafik kontrolörleri, oldukça iyi bir maaş skalasına sahiptir. Yeni düzenlemelere göre hava trafik kontrolörlerinin maaşları 65.000 TL ile 141.000 TL arasında değişiklik göstermektedir.

Hava Trafik Kontrolörü Kariyer Basamakları

Hava trafik kontrolörleri için çeşitli kariyer seviyeleri bulunmaktadır:

1.       Stajyer Hava Trafik Kontrolörü: Mesleğe ilk adım atan adaylar için zorunlu staj dönemi.

2.       Lisanslı Hava Trafik Kontrolörü: Yetkinliklerini tamamlayan kontrolörler bu seviyeye ulaşır.

3.       Değerlendirme Uzmanı: En az 5 yıl deneyim sahibi olan kontrolörler, ekstra sertifikalar alarak uzmanlık seviyesine yükselir.

4.       Operasyonel Uzman: En az 7 yıl deneyim gerektirir.

5.       HTY Uzmanı: En az 5 yıl gerçek trafik ortamında çalışmış olma şartı vardır.

6.       Süpervizör Hava Trafik Kontrolörü: En az 20 yıl deneyim gerektirir.

7.       Hava Trafik Başkontrolörü: En az 15 yıl deneyimli, derece sahibi kontrolörlerin gelebileceği en üyksek seviye.

Hava trafik kontrolörlüğü, hem teknik bilgi hem de psikolojik dayanıklılık gerektiren, son derece kritik bir meslektir. Uçuş emniyetini sağlamak için sorumlulukları büyük olan bu meslek grubuna girmek isteyen adayların, belirlenen şartları taşıması ve zorlu eğitim süreçlerinden geçmesi gerekmektedir