Yıllık İzin Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Yıllık izin ücreti, çalışanların işten ayrıldıkları tarihe kadar hak ettikleri fakat kullanmadıkları yıllık izin sürelerine karşılık gelen maaş tutarını ifade eder. Bu hesaplama, iş hukukunun en merak edilen konularından biridir. Özellikle çalışanlar ve işverenler için yıllık izin ücreti hesaplama, brüt/net ücret farkı, birikmiş izin günleri gibi detaylar önemli unsurlar arasında yer alır.

Yıllık İzin Ücreti Hesaplama Kriterleri

Yıllık izin ücreti hesaplanırken aşağıdaki kriterler dikkate alınır:

• İşçinin işe başlama ve işten ayrılma tarihi
• Kullanılmış izin süresi
• Yaş durumu
• Yeraltı işçisi olup olmadığı
• Hesaplamanın brüt mü yoksa net ücret üzerinden mi yapılacağı

İşe Başlama ve İşten Ayrılma Tarihi

Yıllık izin hakkı, bir işçinin aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmasıyla doğar. Bu süreden önce işten ayrılanlar, yıllık izin ücreti alamaz. Ayrıca işçinin kaç gün izne hak kazandığı da kıdem süresine bağlıdır:

• 1-5 yıl arası: 14 gün
• 5-15 yıl arası: 20 gün
• 15 yıl ve üzeri: 26 gün

Bu da ilginizi çekebilir: Ücretli İzin Türleri Nelerdir?

Kullanılmış İzin Süresi

Yıllık izin ücreti, sadece kullanılmamış izin günleri üzerinden hesaplanır. İş Kanunu’na göre kullanılmayan yıllık izin günleri devredilebilir. Yani sadece son yıl değil, önceki yıllardan kalan izin günleri de dikkate alınır.

Örnek:
30.000 TL net ücret alan bir işçinin kullanılmayan 15 günlük izni varsa:
Günlük ücret = 30.000 / 30 = 1.000 TL
Yıllık izin ücreti = 15 x 1.000 = 15.000 TL

Yaş Faktörü

18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçilere en az 20 gün izin verilmelidir. Bu çalışanlar, 1 yıldan fazla kıdeme sahip olsalar bile 14 gün değil, 20 gün izin hak ederler.

Yeraltı İşçileri

Yeraltı işçilerine, yasal yıllık izin süresine +4 gün eklenir.
Örneğin; 3 yıllık kıdemi olan bir yeraltı işçisinin izni 14 + 4 = 18 gün olur.

Brüt mü Net mi?

Yıllık izin ücreti hesaplamasında genellikle brüt ücret esas alınır. Sonrasında kesintiler uygulanır:

• Gelir vergisi: %15
• SGK primi: %15
• Damga vergisi: %0,759

Örnek:
Brüt ücret 10.000 TL ise:

• Gelir vergisi: 1.500 TL
• SGK: 1.500 TL
• Damga vergisi: 75,9 TL
  Net ödeme: 6.924,10 TL

Eğer hesaplama net ücret üzerinden yapılırsa, bu kesintiler yapılmaz.

Bu da ilginizi çekebilir: İdari İzin Nedir, İdari İzin Özel Sektörü Kapsar mı?

Yıllık İzin Ücreti Hesaplama Örnekleri

Örnek 1:
20 yıllık kıdeme sahip yeraltı işçisi, 10 gün izin kullanmış, net maaşı 30.000 TL:

• Hak edilen izin süresi: 30 gün
• Kullanılmayan izin: 20 gün
• Günlük ücret: 1.000 TL
• Yıllık izin ücreti: 20.000 TL

Örnek 2:
60 yaşındaki, 12 yıllık kıdeme sahip işçi, 5 gün izin kullanmış, 10 gün birikmiş izni var. Net maaş: 40.000 TL

• Hak edilen izin: 20 gün
• Kullanılmayan izin: 15 + 10 = 25 gün
• Günlük ücret: 1.333 TL
• Yıllık izin ücreti: 33.333 TL

Örnek 3:
2 yıllık kıdem, brüt maaş: 25.000 TL, 6 gün izin kullanmış:

• Hak edilen izin: 14 gün
• Kalan izin: 8 gün
• Günlük ücret: 833,33 TL
• Brüt yıllık izin ücreti: 6.666 TL
• Kesintiler sonrası net: 4.661 TL

Yıllık izin ücreti ne zaman ödenir?
İşçi işten ayrıldıktan sonra, kullanılmayan izinlere ilişkin ücret en geç kıdem tazminatıyla birlikte ödenmelidir.

Yıllık izin parası her çalışan için zorunlu mudur?
Hayır. Yalnızca işten ayrılan ve kullanılmamış izni olan çalışanlara ödenir.

Yıllık izin ücreti hesaplama brüt mü yapılır net mi?
Kural olarak brüt ücret üzerinden hesaplanır. Ancak bazı durumlarda (sözleşme, mahkeme kararı vs.) net ücret esas alınabilir.

İşveren yıllık izin ücretini ödemezse ne olur?
İşçi, İş Mahkemesi’ne başvurarak alacağını talep edebilir.

Yıllık izin günleri kaç yıl devreder?
İş Kanunu’nda süre sınırı yoktur. Yıllık izinler zaman aşımına uğrayana kadar (10 yıl) devredebilir.

Yıllık izin ücreti hesaplaması pek çok kriterin dikkate alınmasını gerektirir. Yıllık izin hesaplama aracı, işçinin kıdem yılı, kullanılmayan izin süresi, ücret türü (net/brüt) gibi değişkenler doğru girildiğinde en doğru sonuç elde edilir.