Araştırma Görevlisi Nasıl Olunur?

Üniversite hayatı boyunca akademik kariyer yapmayı düşünen pek çok öğrencinin aklındaki ilk soru şudur: Araştırma görevlisi nasıl olunur? Akademisyenlik yolunda atılacak ilk adım olan bu görev, bilimsel çalışmaların merkezinde yer alan ve üniversitelerin vazgeçilmez yapı taşlarından biridir. Bu yazımızda araştırma görevlisi olmak için gereken şartlar, izlenecek yollar, sınav süreçleri ve merak edilen detaylara yer vereceğiz.

Araştırma Görevlisi Kimdir?

Araştırma görevlileri, üniversitelerde öğretim elemanı statüsünde görev alan ve bilimsel araştırmalarda öğretim üyelerine yardımcı olan akademik personellerdir. Sınavlarda gözetmenlik yapmak, öğretim üyesi yoksa derse girmek, araştırma projelerine katkıda bulunmak, tez ve deneylerde görev almak gibi sorumlulukları bulunur.

Yükseköğretim Kanunu’na göre iki tür araştırma görevlisi alımı yapılmaktadır:

• En fazla 3 yıl süreli üniversite kadroları
• Lisansüstü eğitim süresince enstitü kadroları

Bu da ilginizi çekebilir: ALES Sınav Konuları 2025

Araştırma Görevlisi Nasıl Olunur?

Araştırma görevlisi olmak için izlenmesi gereken adımlar belirli yönetmeliklerle düzenlenmiştir. Başvurular iki ana yol üzerinden yapılır:

1. Normal Araştırma Görevlisi Alımı (Cari Usul)

Cari usule göre alım, üniversiteler tarafından ilan edilen kadrolar için yapılan başvurularla gerçekleşir.

Gereken Şartlar:

• ALES Puanı: En az 70 (puan 3 yıl geçerlidir)
• YDS veya eşdeğer yabancı dil sınavı: En az 50
• Yaş Sınırı: Başvuru tarihi itibariyle 35 yaşını doldurmamış olmak
• Lisans veya yüksek lisans mezunu olmak (ilan şartlarına göre değişebilir)

Alım Süreci:

1. Ön Değerlendirme: ALES %60, YDS %40 üzerinden yapılır. (Meslek yüksekokullarında ALES %70, diploma notu %30)
2. Giriş Sınavı: Yazılı veya sözlü olarak yapılır.
3. Son Değerlendirme: ALES %30, diploma notu %30, YDS %10, giriş sınavı %30 şeklinde hesaplanır.

Başarı Notu: 65 puanın altında kalan adaylar başarısız sayılır.

2. ÖYP (Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı) ile Alım

YÖK tarafından yürütülen bu sistemde, ilanlar merkezi olarak yapılır ve başvurular yine merkezi sistem üzerinden alınır.

ÖYP Puanı Hesaplaması:

• ALES %60
• Lisans mezuniyet notu %25
• Yabancı dil puanı %15

Bu yöntemle atanan araştırma görevlileri, genellikle başka bir üniversitede lisansüstü eğitimlerine devam ederken görev yapar.

Bu da ilginizi çekebilir: YDS Sınavı Konuları ve Soru Dağılımı 2025

Kimler Araştırma Görevlisi Olabilir?

Araştırma görevlisi olabilmek için en az lisans mezunu olmak gerekir. Ancak başvurulacak kadronun özel şartlarında yüksek lisans yapıyor olmak, yüksek lisans yapmış olmak veya doktora yapıyor olmak gibi şartlar bulunabilir. Bu nedenle ilan metinleri dikkatle incelenmelidir.

ALES ve YDS Şartı Aranmayacak Durumlar

ALES Şartı Aranmaz:

• Doktorasını tamamlayanlar
• Tıpta/Diş hekimliğinde uzmanlık eğitimini bitirenler
• Belirli meslek yüksekokulu uzmanlık alanlarına başvuranlar
• Halihazırda öğretim elemanı olanlar

YDS Şartı Aranmaz:

• Meslek yüksekokullarına yapılan başvurular (yabancı dil okutmanlığı hariç)

Araştırma Görevlisi Maaşları 2025

2025 yılı itibarıyla araştırma görevlisi maaşları kıdeme ve görev yapılan üniversiteye göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel itibarıyla maaşlar 40.000 TL ile 60.000 TL arasında değişmektedir. Bu tutara ek olarak araştırma projelerinden, bilimsel çalışmalardan ve ek derslerden gelir elde etme şansı da bulunmaktadır.

Araştırma Görevlisi İlanları Nerede Yayınlanır?

Tüm araştırma görevlisi ilanları, YÖK Akademik İlan Sistemi (akademikilan.yok.gov.tr) üzerinden takip edilebilir. Burada ilan metni, başvuru tarihleri, gereken belgeler ve tüm başvuru süreci detaylıca yer alır.

1. Araştırma görevlisi olmak için KPSS şart mı?
Araştırma görevlisi alımları KPSS’ye değil ALES, YDS ve kurum içi sınavlara göre yapılır.

2. Her üniversite aynı şartlarla mı araştırma görevlisi alıyor?
Genel çerçeve aynıdır, ancak her üniversitenin kadro ilanında özel şartlar olabilir.

3. ÖYP sistemi hala aktif mi?
ÖYP sistemi resmi olarak kaldırılmadı ancak alımlar son yıllarda yapılmamaktadır. Yine de sistem aktif hale getirildiğinde YÖK tarafından duyurulmaktadır.

4. ALES puanım 3 yıl geçerli mi?
ALES sonuçları açıklandığı tarihten itibaren 3 yıl süreyle geçerlidir.

5. Yabancı dil puanı olmadan başvuru yapabilir miyim?
Meslek yüksekokullarında yabancı dil şartı aranmaz. Ancak diğer fakültelerde bu puan zorunludur.

Sonuç olarak, araştırma görevlisi olmak isteyen adayların disiplinli, planlı ve akademik hayata yatkın olmaları büyük önem taşır. ALES ve YDS gibi sınavlardan yeterli puan alarak, ilan süreçlerini dikkatle takip etmek bu yoldaki ilk adımlardır.