Geriye Dönük Miras Hakkı Nasıl Alınır?

Miras hukuku, Türk Medeni Kanunu çerçevesinde düzenlenen, miras bırakanın ölümünden sonra malvarlığının nasıl paylaşılacağına dair kurallar içeren bir hukuk dalıdır. Ancak mirasçıların haklarının korunması ve miras bırakanın tasarruf özgürlüğünün sınırlarının çizilmesi adına bazı kurallar da getirilmiştir. İşte bu noktada “geriye dönük miras hakkı” kavramı devreye girer. Geriye dönük miras hakkı, miras bırakanın tasarruf özgürlüğünü aşarak mirasçıların haklarını ihlal ettiği durumlarda gündeme gelir.

Geriye Dönük Miras Davası Nedir?

Geriye dönük miras davası, mirasçıların geçmişte miras bırakanın yaptığı tasarruflardan doğan hak ihlallerini gidermek amacıyla açtıkları bir dava türüdür.

Geriye Dönük Miras Davası Nasıl Açılır?

Mirasçıların, geriye dönük miras hakkını elde etmek için açacakları davalar farklı süreçler içerebilir. Her dava türü, farklı bir hukuki dayanak ve süreç gerektirir:

1.     Tenkis Davası: Miras bırakanın tasarruf özgürlüğünü aşarak saklı payı ihlal etmesi durumunda açılır. Görevli mahkeme, miras bırakanın yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesidir.

2.     Denkleştirme Davası: Miras bırakanın sağlar arası ve ivazsız tasarrufları terekeye dahil edilmek istendiğinde açılır. Bu davalar da miras bırakanın yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesinde görülür.

3.     Ecrimisil Davası: Geçmiş kira bedelinin tahsili amacıyla, taşınmazın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesinde açılır.

Tenkis Davası Nedir?

Tenkis davası, miras bırakanın kanunda belirlenen tasarruf sınırlarını aşarak mirasçının saklı payını ihlal ettiği durumlarda açılabilir. Bu dava, saklı payın ihlal edildiğinin öğrenilmesinden itibaren bir yıl içinde, her halükarda mirasın açılmasından itibaren on yıl içinde açılmalıdır.

Denkleştirme Davası Nedir?

Denkleştirme davası, miras bırakanın hayattayken yaptığı ve ivazsız olan kazandırmaların terekeye iadesi için açılır. Tereke mallarına bu kazandırmalar da dahil edildikten sonra miras paylaşımı yapılır. Bu dava da 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir.

Ecrimisil Davası Nedir?

Mirasçılardan birinin taşınmazı kullanması veya kiraya vermesi durumunda, diğer mirasçılar bu taşınmazdan doğan geçmiş kira gelirlerini talep edebilir. Ancak ecrimisil davaları yalnızca geriye dönük beş yıl için açılabilir.

Bu da ilginizi çekebilir:Sosyal Medya Suçları ve Cezaları

Geriye Dönük Miras Davasında Zamanaşımı Süreleri

Her dava türü için farklı zamanaşımı süreleri öngörülmüştür:

• Tenkis Davası zaman aşım süresi ihlalin öğrenilmesinden itibaren 1 yıl, her durumda 10 yıl.
• Denkleştirme Davası zaman aşım süresi 10 yıl.
• Ecrimisil Davası zaman aşım süresi 5 yıl geriye dönük kira talebi.

Geriye Dönük Miras Hakkının Önemi

Geriye dönük miras hakkı, mirasçıların haklarının korunmasında kritik bir öneme sahiptir. Miras bırakanın tasarruf özgürlüğü sınırlarını aşması, mirasçıların maddi kayıplar yaşamasına yol açabilir. Bu durumlarda, hukuk düzeni mirasçıların haklarını koruma altına alır.

Hukuki Destek Almanın Önemi

Miras hukuku, oldukça karmaşık ve teknik bir alandır. Geriye dönük miras hakkını elde etmek isteyen mirasçıların, deneyimli bir miras hukuku avukatından destek almaları, süreçlerin doğru yönetilmesi açısından büyük önem taşır.

Geriye dönük miras hakkı, miras bırakanın geçmişteki tasarrufları nedeniyle hakları ihlal edilen mirasçıların adalet arayışında güçlü bir hukuki araçtır. Bu hak, hem miras hukukunun temel prensiplerini korur hem de mirasçıların mağduriyetlerini gidermeyi amaçlar.