Polislikten Atılma ve İhraç Edilme Sebepleri

28-08-2025

Polislik mesleği, disiplin ve sorumluluk gerektiren özel bir meslek grubudur. Polislerin hem adli hem de idari görevlerini etkili bir şekilde yerine getirebilmesi, kamu düzeninin sağlanması ve vatandaşların güvenliğinin temini açısından büyük önem taşır. Bu nedenle Emniyet Teşkilatı, polislerin yetkilerini doğru ve sınırları aşmadan kullanmasını sağlamak için disiplin ve cezalandırma mekanizmaları oluşturmuştur. Bu yazıda, polislikten atılma ve ihraç edilme sebepleri, disiplin suçları ve süreçleri ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

Polis Disiplininin Önemi

Atatürk’ün de ifade ettiği gibi, polis “asker kadar disiplinli, hukukçu kadar hukuk adamı ve bir anne kadar şefkatli” olmalıdır. Disiplin, polisin görevlerini yerine getirirken hem kişisel hem de kurumsal güvenliği sağlamak için temel bir gerekliliktir. Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü (ETDT), polisler için disiplin suçlarını ve cezalarını ayrıntılı olarak belirler. Bu tüzük, Devlet Memurları Kanunu’na kıyasla daha ağır ve cezalandırıcı düzenlemeler içermektedir.

Disiplin, polislerde görev sırasında uyulması gereken norm ve kuralların uygulanmasını sağlar. Korkutarak değil, bilinçli ve sorumluluk bilinciyle disiplin sağlamak, hem verimlilik hem de kurumsal huzur açısından kritik öneme sahiptir.

Polis Disiplin Suçları ve Cezaları

Polislikte disiplin suçları, görev sırasında veya dışında emniyet teşkilatının kurallarına aykırı davranışları kapsar. Disiplin cezaları, adli cezalardan farklı olarak idari niteliktedir ve memurun kariyer ve özlük haklarını etkileyebilir.

Polislikte verilen başlıca disiplin cezaları şunlardır:

Uyarma Cezası: Görev sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında yazılı uyarıdır. Örneğin; araç ve silah bakımına özen göstermemek, mesai saatlerine uymamak veya nezaket kurallarına aykırı davranışta bulunmak uyarma cezası gerektirir.

Kınama Cezası: Görev ve davranışlarda kusurlu bulunan memura verilir. Yasaklanan davranışları yapmak veya üstlerine karşı olumsuz sözler söylemek kınama cezasına neden olabilir.

Aylıktan Kesme Cezası: Memurun brüt maaşının belli bir oranının kesilmesini içeren cezalardır. Disiplin suçlarının ağırlığına göre uygulanır.

Kademe İlerlemesinin Durdurulması: Daha ağır bir ceza olup, memurun kariyer ilerlemesini ve hak ettiği maaşı etkiler. Valiler veya yetkili disiplin kurulları tarafından verilir.

Meslekten Çıkarma – İhraç: Polislikten atılmayı gerektiren en ağır cezadır. Memurun emniyet teşkilatı hizmetlerinde bir daha çalıştırılmaması anlamına gelir.

Polislikten İhraç Edilmeyi Gerektiren Haller

Polis memurları, görevlerini kötüye kullanmaları veya yasalarca belirlenmiş yükümlülüklere aykırı davranışlarda bulunmaları durumunda meslekten çıkarılabilir. Polislikten atılmayı gerektiren başlıca fiiller şunlardır:

Görev sırasında veya dışında ayrımcı davranışlar göstermek (ırk, cinsiyet, siyasi düşünce vb.).

Göreve çıkmayı engelleyici toplu eylemlerde bulunmak.

Yetki veya nüfuzunu çıkar sağlamak veya kin ve dostluk ilişkileri nedeniyle kötüye kullanmak.

Gizli veya görevle ilgili bilgileri yetkisiz kişilere açıklamak.

Suç kanıtlarını bilerek yok etmek, değiştirmek veya gizlemek.

Devlet malını veya emniyet araç gerecini yetkisiz kişilere teslim etmek.

Görev sırasında sarhoş veya uyuşturucu etkisi altında bulunmak.

Kumar, kaçakçılık veya yasaklı kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak.

Siyasi partilere veya sendikalara yasaklı şekilde katılmak.

Amir veya üstlere karşı itaatsizlik veya fiilen taarruz teşvik etmek.

Bu fiillerin tespiti halinde memur hakkında disiplin soruşturması başlatılır ve gerekirse meslekten çıkarma cezası uygulanır.

Polis Disiplin Süreci

Polislikten atılma süreci, disiplin soruşturması ile başlar. Soruşturma kapsamında memurun suç işleyip işlemediği, fiilin niteliği ve zamanında işlenip işlenmediği belirlenir. Savunma hakkı, soruşturmanın ayrılmaz bir parçasıdır ve memura savunma yapma imkânı tanınır.

Disiplin soruşturmasında zamanaşımı, disiplin cezası ve özlük dosyasından silinme süreçleri de düzenlenmiştir:

Zamanaşımı: Memurun disiplin suçunu işlediği tarihten itibaren iki yıl içinde ceza verilmezse idarenin ceza verme yetkisi düşer.

Özlük Dosyasından Silinme: Uyarma ve kınama cezaları 5 yıl, diğer cezalar ise 10 yıl sonra memurun talebiyle silinebilir.

İl Polis Disiplin Kurulu

Disiplin kurulları, polislerin disiplin ihlallerine ilişkin kararları verir. İl polis disiplin kurulları başkan dahil 5 üyeden oluşur ve kararlar oy çokluğuyla alınır. Kurul; polis memurları, çarşı ve mahalle bekçileri gibi personel hakkında tüm disiplin cezalarını; komiser ve başkomiserler hakkında ise meslekten çıkarma dışındaki cezaları verme yetkisine sahiptir.

Polis memuru uyarma cezası alırsa ne olur?
C: Uyarma cezası memurun davranışlarını düzeltmesini sağlamak için yazılı uyarıdır ve kariyerine doğrudan etkisi yoktur.

Meslekten çıkarma cezası alırsam ne yapabilirim?
C: Meslekten çıkarma cezasına itiraz için disiplin amirine veya ilgili kurul kararına itiraz edebilirsiniz, yargı yolu açıktır.

Disiplin cezası özlük dosyasından nasıl silinir?
C: Uyarma ve kınama cezaları 5 yıl, diğer cezalar 10 yıl sonra silinebilir. Bu süre içinde aynı fiilin tekrarlanmaması gerekir.

Polislik mesleği disiplin ve sorumluluk gerektiren bir meslek olduğu için disiplin suçlarının tespiti ve uygulanması titizlikle yürütülür. Meslekten atılma ve ihraç edilme sebepleri, hem kanuni düzenlemeler hem de Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü kapsamında açıkça belirlenmiştir. Bu çerçevede polisler, hem görevlerini sorumluluk bilinciyle yerine getirmeli hem de disiplin kurallarına uygun davranmalıdır.

Fotoğraf Kaynak: sakaryahaberajansi.com.tr