Tarım Havzaları Nelerdir, Hangi Bölgede Hangi Ürün Desteklenir?

Tarım, iklim ve toprak yapısına göre farklılık gösteren bir üretim alanıdır. Ülkemizde tarım politikalarının daha verimli ve sürdürülebilir şekilde yürütülebilmesi için “Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli” uygulanmaktadır. Bu model ile ülke genelinde benzer iklim, toprak ve su kaynaklarına sahip alanlar "Tarım Havzaları" olarak sınıflandırılmıştır. Amaç; her bölgenin ekolojik özelliklerine uygun ürünlerin desteklenmesini sağlamak ve plansız üretimin önüne geçmektir.

Tarım Havzası Nedir?

Tarım havzası, belirli doğal koşullara (iklim, toprak, su, rakım vb.) sahip bir alanda, o koşullara uygun ürünlerin yetiştirilmesi ve bu ürünlere devlet desteği sağlanması için belirlenmiş coğrafi bölgelerdir.

Bu sistem ile ülkemizde 30 farklı tarım havzasına ayrılmıştır ve 41 farklı ürün grubu destekleme kapsamına alınmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen bu model, “Havza Bazlı Destekleme Modeli” olarak da adlandırılır.

Tarım Havzası Destekleme Modeli Ne Sağlar?

• Bölgelere uygun tarım ürünlerinin yetişmesini teşvik eder.
• Verimlilik artar, girdi maliyetleri azalır.
• Su kaynakları ve toprak daha etkin kullanılır.
• Plansız ekim yerine kontrollü, planlı tarım yapılır.
• Üreticiye, bulunduğu bölgeye uygun ürüne devlet desteği verilir.

Türkiye'de Hangi Bölgede Hangi Ürün Desteklenir?

1. Marmara Bölgesi

Desteklenen Ürünler: Ayçiçeği, buğday, kanola, çeltik (pirinç),arpa, yulaf, tritikale

Endüstriyel tarım ürünlerinin ön planda olduğu bölgedir.

2. Ege Bölgesi

Desteklenen Ürünler: Pamuk, zeytin, tütün, üzüm, buğday, mısır, arpa

Sulama imkanı geniştir. Endüstri bitkileri ve bağcılık yaygındır.

3. Akdeniz Bölgesi

Desteklenen Ürünler: Pamuk, mısır, yer fıstığı, soya fasulyesi, narenciye, zeytin, muz

Sıcak iklim nedeniyle yıl boyunca farklı ürünler yetiştirilebilir.

4. İç Anadolu Bölgesi

Desteklenen Ürünler: Buğday, arpa, nohut, mercimek, şeker pancarı, aspir, yulaf

Kurak iklim nedeniyle daha çok tahıl ve baklagil ağırlıklıdır.

5. Karadeniz Bölgesi

Desteklenen Ürünler: Fındık, çay, mısır, buğday, arpa

Yağışlı iklim sebebiyle çay ve fındık gibi neme duyarlı ürünler yaygındır.

6. Doğu Anadolu Bölgesi

Desteklenen Ürünler: Buğday, arpa, yem bitkileri, mercimek, patates

Kısa ve serin yazlar nedeniyle dayanıklı ürünler tercih edilir.

7. Güneydoğu Anadolu Bölgesi

Desteklenen Ürünler: Pamuk, mercimek, buğday, arpa, mısır, ayçiçeği

GAP projesi sayesinde sulama alanı artmış, pamuk üretimi yaygınlaşmıştır.

Bu da ilginizi çekebilir:Devlet Tarla Desteği Ne Kadar, Şartlar Neler?

Havza Bazlı Destekleme Sistemi Nasıl İşler?

1. Çiftçi, bulunduğu tarım havzasında desteklenen ürünlerden birini ekerse destek alabilir.
2. Her yıl Tarım ve Orman Bakanlığı, desteklenen ürünleri ve miktarları yeni tebliğ ile açıklar.
3. Üretici, ÇKS (Çiftçi Kayıt Sistemi)’ne kayıt yaptırmak zorundadır.
4. Tarım destekleri arasında; mazot, gübre, fark ödemesi, prim gibi destek türleri yer alır.

2025 İçin Güncel Desteklenecek Ürünler Nelerdir?

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı için açıklayacağı ürün listesi henüz tam olarak yayımlanmamış olsa da, önceki yıllarla büyük ölçüde benzer olması beklenmektedir. Aşağıdaki ürün grupları genellikle destek kapsamındadır:

Tahıllar: Buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikale

Baklagiller: Nohut, mercimek, kuru fasulye

Yağlı Tohumlar: Ayçiçeği, kanola, aspir, soya, pamuk

Sanayi Bitkileri: Şeker pancarı, tütün

Meyve ve Sert Kabuklular: Fındık, zeytin, çay, narenciye

Yem Bitkileri ve Diğerleri: Korunga, fiğ, yonca, mısır silajı, patates

Tarım havzaları modeli, hem üreticinin doğru ürünü seçmesini sağlar hem de kaynakların daha etkin kullanımına katkıda bulunur. 2025 yılında da bu modele göre "desteklenen ürünü eken destek alır" prensibi devam edecektir. Çiftçilerin bu sistemden en iyi şekilde yararlanabilmesi için bulundukları havzada hangi ürünlerin desteklendiğini takip etmeleri büyük önem taşır.

Not: Hangi ürünlerin hangi il ve ilçelerde desteklendiğine dair detaylı bilgiye, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın resmi internet sitesinden veya yerel Tarım Müdürlüklerinden ulaşabilirsiniz.