İklim Kanunu Nedir? Maddeleri Nelerdir?

Ülkemizde iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım atıldı. Uzun süredir üzerinde çalışılan ve ülkemiz için bir ilk olma özelliği taşıyan İklim Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.

Bu yeni yasal düzenleme, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefi ve yeşil büyüme vizyonu doğrultusunda hazırlandı. Kanun, sera gazı salımlarının azaltılmasını ve iklim değişikliğine uyumu esas alıyor. Aynı zamanda, bu hedeflerin nasıl planlanacağı, uygulanacağı, denetleneceği ve finanse edileceğine dair kapsamlı bir çerçeve sunuyor.

Yasa kapsamında; “adil geçiş”, “birincil piyasa”, “emisyon denkleştirme”, “emisyon ticaret sistemi (ETS)” gibi kavramlara da açıklık getiriliyor. Böylece Türkiye, çevresel sürdürülebilirlik alanında daha sistemli ve hukuki temellere dayalı bir sürece adım atmış oldu.

İklim Kanunu’nun Temel Amaç ve Kapsamı

Kanunun amacı 2053 net sıfır emisyon hedefi, yeşil büyüme, sera gazı azaltımı ve iklim değişikliğine uyum planlarını güçlü bir yasal zemine yerleştirmek. İçeriğinde, emisyon düzenlemesi, iklim adaleti ve yeşil finansman gibi konular yer alıyor

İklim Kanunu’nda Öne Çıkan Maddeler

1. Tanımlar ve İlkeler

Kanunda. adil geçiş, emisyon ticaret sistemi (ETS), gömülü karbon, iklim adaleti, gönüllü karbon piyasaları gibi kavramlar tanımlandı. Ayrıca eşitlik, şeffaflık, katılım, ihtiyatlılık gibi temel ilkeler vurgulandı.

2. İklim Değişikliği Başkanlığı

• Sera gazlarını izleme ve uyum faaliyetlerini koordine etmek,
• Karbon fiyatlandırma mekanizmaları ve piyasa düzenlemeleri (ETS gibi) oluşturmak,
• Kurumlar arası işbirliğini sağlamaktan sorumlu kılındı
  Başkanlık; bilgi talep etme ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu’na veri sağlama konusunda yetkilendirildi.

3. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)

• Kurulacak sistemle, yüksek salımlı tesisler izne bağlanacak ve yıllık emisyon verileri üzerinden izin tahsisi yapılacak.
• Tahsis edilen izinler ücretsiz olabileceği gibi, satılabilir ve izlenebilir olacak

4. Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM)

• İthal ürünlerde gömülü karbon ele alınacak ve Türkiye’ye ithal edilirken karbon maliyeti getirilecek. Ticaret Bakanlığı ile eşgüdüm kurulacak .

5. Ulusal ve Yerel Eylem Planları

• Ulusal Katkı Beyanı ile net sıfır hedefleri sektörlerden kurumsal planlara yansıtılacak.
• Her ilde koordinasyon kurulları kurulacak; yerel eylem planları vali ve belediyelerce yürütülecek.

6. İklim Finansmanı ve Döngüsel Ekonomi

• Banka ve sermaye piyasalarında yeşil yatırımlar teşvik edilecek.
• Döngüsel ekonomi ve sıfır atık uygulamaları özendirilecek.
• Türkiye Yeşil Taksonomisi kurulacak ve iklim finansı için mekanizmalar geliştirilecek.

7. Uyumluluk ve Denetim Yükümlülükleri

• Tüm kamu kurumları, firmalar ve bireyler, iklim önlemlerine uymakla yükümlü.
• Denetim ve bilgi paylaşımı gibi yükümlülükler açıkça düzenlenmiş .

İklim Kanunu Neden Bu Kanun Önemli?

İklim Kanunu ile ülkemiz, 2053 net sıfır hedefini yasallaştırarak, iklim değişikliğiyle mücadeleyi kurumsal yapıya kavuşturuyor. Emisyon azaltımı, uyum, karbon piyasaları, iklim finansmanı, yerel katılım ve veri paylaşımı yoluyla kapsamlı bir yaklaşım hayata geçiriliyor.

Özetle, TBMM tarafından yürürlüğe giren bu kanun, yeşil büyüme, adaletli geçiş ve karbon piyasası düzenlemeleri gibi başlıklarla Türkiye’nin iklim politikalarını yasaların kapsamında sağlamlaştırıyor.